Ở Việt nam, thủ tục công chứng giấy tờ mỗi khi người dân phải đi làm các thủ tục hành chính là điều gần như bắt buộc. Cần photo hộ khẩu, đến công chứng xác minh hộ khẩu, để xác nhận địa vị pháp lý theo yêu cầu.v.v…
Đây là một thứ đặc thù rất khó hiểu trong hệ thống Hành Chính công ở Việt nam, tại sao mỗi lần đi xin giấy xác nhận cư trú như đi ăn xin, lại mất tiền làm công chứng.
Mới đây, trên mạng xã hội công luận đã hết sức quan tâm tới vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng thủ tục Công chứng giấy tờ là điều không cần thiết. Nói như Tổng Bí thư Tô Lâm, khi thảo luận về Luật Công chứng (sửa đổi), là nên giảm bớt các yêu cầu công chứng.
Đây là hệ quả của cơ chế xin cho, với hàng loạt các thủ tục “hành dân” khiến cho người dân tốn tiền bạc và mất rất nhiều thời gian.
Vẫn theo ông Tô Lâm, hiện Căn cước Công dân là giấy tờ duy nhất xác định địa vị pháp lý của người dân, nếu biết xử lý thì thủ tục công chứng giảm đi rất nhiều.
Đây là điều hoàn toàn không mới, việc người dân Thái Lan đã từ lâu chỉ cần ký tên và cam kết sao y bản chính trên bản sao mà không cần công chứng. Sự cam kết đó, đồng nghĩa với việc người dân phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, với hình phạt có thể đến 7 năm tù. Điều đó đã cho thấy, hệ thống pháp lý của Thái Lan, đặt niềm tin lớn vào trách nhiệm và tính trung thực của công dân.
Sự tin tưởng và tôn trọng này nếu như có ở Việt nam sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm bớt gánh nặng về thời gian và chi phí cho người dân. Đây là sự khác biệt trong việc quản lý hành chính công giữa một thể chế chính trị mang tính phục vụ, và thể chế mang tính cai trị. Kể cả mức độ tin tưởng vào sự tự chịu trách nhiệm của người dân.
Việc người dân Thái Lan chỉ cần ký tên và cam kết sao y bản chính trên bản sao mà không cần công chứng phản ánh mức độ tin tưởng cao giữa nhà nước và công dân, cũng như ý thức pháp luật mạnh mẽ trong một xã hội Dân chủ.
Trong khi, người dân Việt nam đang phải chịu đựng một hệ thống phức tạp, và nhiễu nhưng. Không chỉ làm người dân mất tiền, mất thời gian, mà còn khiến người dân cảm thấy bị hành hạ và thiếu tôn trọng và thậm chí là bị bóc lột tàn bạo.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
