Chi tiêu quốc phòng của Việt Nam hiện nay khoảng 7 tỷ đô la Mỹ, ngân sách tương đương với ngân sách của cường quốc hạt nhân Iran. Tuy nhiên, Việt Nam không có chương trình phát triển vũ khí hạt nhân tốn kém hay sản xuất tên lửa đạn đạo tối tân như Iran. Ngược lại, lĩnh vực mà quân đội Việt Nam phát triển mạnh nhất, có thể nói mạnh nhất thế giới. Đó chính là tình trạng lạm phát tướng tá. Chưa có một quốc gia nào mà tướng quân đội nhiều như Việt Nam.
Tướng tá nhiều thì điều đó đồng nghĩa với việc ngân sách chi tiêu quốc phòng sẽ chảy vào túi tham của quan chức. Bộ Quốc phòng là bộ máy Chính quyền Cộng sản thu nhỏ, và nó được bảo vệ bởi luật pháp. Quan chức quân đội không thể bị cơ quan điều tra dân sự điều tra. Bộ Công an, tòa án, viện kiểm sát nhân dân đều không có quyền chạm đến. Như vậy, hơn 7 tỷ đô la Mỹ hằng năm bị quan chức quốc phòng tha hồ rút rỉa mà không sợ bị xử lý.
Bộ Quốc phòng dự định vào năm 2030 sẽ xây dựng quân đội “tinh nhuệ”. Tuy nhiên, với cuộc chiến Israel và Iran nổ ra, Phan Văn Giang vội vã đặt mục tiêu tinh nhuệ hóa quân đội ngay trong năm 2025. Chắc chắn một điều, khi dự án “tinh nhuệ hóa” Bộ quốc phòng được gấp rút thực hiện ngay bây giờ thì điều đó cũng đồng nghĩa với việc, Đảng Cộng Sản sẽ phải tăng chi tiêu quốc phòng. Bởi quân đội được gọi là tinh nhuệ khi vũ khí được trang bị tối tân, con người được đào tạo bài bản, lính bộ binh được huấn luyện vừa chuyên nghiệp vừa thiện chiến, cho nên không thể không tăng chi tiêu quốc phòng. Ở kỳ họp Quốc hội vào Tháng 11 hằng năm, Quốc hội sẽ quyết ngân sách Trung ương chi cho các bộ ban ngành, Bộ Quốc phòng sẽ được tăng thêm.
Với cơ chế không thay đổi như bao lâu nay, việc tăng ngân sách quốc phòng chủ yếu là làm giàu cho quan chức quân đội. Với lý do cần thêm người quản lý, thì tình trạng lạm phát tướng tá sẽ nghiêm trọng hơn. Bởi hầu hết tướng tá hiện nay tuy đông nhưng vô dụng. Và rất có thể, lý do tinh nhuệ hóa Bộ Quốc phòng sẽ giúp cho Phan Văn Giang có cơ hội xây dựng vây cánh của mình hùng hậu hơn để chiến với phe Hưng Yên.
Khả năng cao là Nguyễn Tân Cương-một thuộc hạ thân tín của Phan Văn Giang sẽ là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng sau năm 2026. Bởi như danh sách đã chốt sơ bộ ở Hội nghị Trung ương lần thứ 11, ông Nguyễn Tân Cương là tướng quân đội duy nhất sẽ được kết nạp vào Bộ Chính trị ở Đại hội. Khi đó, Phan Văn Giang lên Chủ tịch nước nhưng an tâm vẫn còn nắm vững Bộ Quốc phòng thông qua thuộc hạ.
Nếu Nguyễn Tân Cương làm Bộ trưởng, thì ngân sách Trong ương dành cho Bộ Quốc phòng năm 2026 sẽ được Nguyễn Tân Cương tiếp cận tốt. Nơi nào có tiền nhiều, nơi đó sẽ có nhóm lợi ích mạnh.
Sau năm 2026, tướng Lương Cường sẽ rời ghế, Nguyễn Trọng Nghĩa có thể sẽ vẫn giữ chức cũ, bởi vì không còn chỗ trống nào trong ban bí thư để Nguyễn Trọng Nghĩa có thể trám vào. Vậy nên, thế lực Tổng cục Chính trị trong Bộ Quốc Phòng dự là sẽ thất thế, nhóm Phan Văn Giang sẽ mạnh lên. Bộ quốc phòng khi ấy sẽ có đối trọng với Hưng Yên.
Tô Lâm cũng đã làm mọi cách, kể cả việc tận dụng chức Bí thư quân ủy Trung ương để nâng Hoàng Xuân Chiến và Nguyễn Hồng Thái lên nhằm cạnh tranh nhóm Phan Văn Giang nhưng xem ra Tô Lâm không đủ lực. Hoàng Xuân Chiến quá yếu so với Nguyễn Tân Cương, và Nguyễn Hồng Thái thì quá xa chức Bộ trưởng. Nguyễn Hồng Thái chỉ mới được chuyển từ vị trí Tư lệnh Quân khu 1 về Bộ làm Thứ trưởng. Nguyễn Hồng Thái xem như “chim non chưa mọc lông cánh” cần 1 nhiệm kỳ nữa may ra mới có cơ hội cạnh tranh chức Bộ trưởng.
Ngân sách quốc phòng tăng, thế và lực đang mạnh lên. Phan Văn Giang đang dần nắm trong tay một thế lực mới, thế lực có thể cân bằng với Hưng Yên.
Thái Hà-Thoibao.de