Hậu Trọng: Khi Tô Lâm thay ghế, cuộc thanh trừng trở nên khôn lường 

Năm 2021: Đại hội XIII. Trọng ở lại kỳ 3, nhưng dấu hiệu bàn giao quyền lực cho nhóm Tô Lâm bắt đầu. Dù Trọng tái cử, nhưng sức khỏe yếu, giới quan sát bắt đầu thấy sự nổi lên của nhóm Bộ Công an và cánh Tô Lâm. Lò dịu lửa một thời gian để củng cố lực lượng, nhưng lại âm ỉ bên trong.

Năm 2022: Vụ Việt Á. Cú nổ mới mở màn cuộc “chỉnh đốn” nhóm chính phủ. Hai Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam buộc rút lui. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phải “xin thôi chức” – một vụ “tự nguyện rời ghế” có chỉ đạo rõ ràng từ Bộ Chính trị. Phe Chính phủ thời Nguyễn Xuân Phúc xem như tan rã.

Năm 2023: Đấu đá leo thang. Bộ Công an và Quân đội. Nhiều tướng lĩnh quân đội bị thanh tra, điều động, thuyên chuyển. Đại tướng Phan Văn Giang và Thượng tướng Nguyễn Tân Cương bị mất vị thế trước sự trỗi dậy của nhóm Tô Lâm & Trịnh Văn Quyết. Các vị trí trọng yếu trong quân đội bắt đầu “được điều chỉnh” để giảm ảnh hưởng của các tướng “không cùng phe”.

Năm 2024: Cuộc chiến nội bộ lên đỉnh điểm. Mạng lưới thân tín Nguyễn Phú Trọng bị đánh mạnh. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng, thân tín lâu năm của Trọng, bị điều tra.

Các nhân vật trung gian từng “chống lưng” cho các phe trung thành với Trọng bắt đầu bị thanh loại hoặc chuyển công tác. Bộ Công an siết chặt quyền kiểm soát truyền thông, công nghệ, an ninh mạng – củng cố quyền lực toàn diện của Tô Lâm.

Giữa năm 2025: Tô Lâm lên làm Tổng Bí thư, phát biểu gây sốc về “đổi mới tư duy bảo vệ an ninh nội bộ”. Câu nói này được xem là tín hiệu Tô Lâm bắt đầu lo ngại sự phản đòn từ các phe đã bị đẩy ra lề quyền lực. Xuất hiện tin rò rỉ về sự chia rẽ trong Bộ Chính trị, đặc biệt là giữa nhóm quân đội và công an. An ninh nội bộ chuyển sang “cơ chế đặc biệt”. Tin đồn về “các ban chuyên trách theo dõi cán bộ cấp cao” gia tăng. Các vụ “chết bất thường”, “tự sát trong trại giam” hay “được cho nghỉ sớm” trở nên dày đặc.

Từ thời Nguyễn Phú Trọng đến Tô Lâm, hệ thống Đảng đã biến công cụ chống tham nhũng thành vũ khí quyền lực nội bộ. Mỗi lần đổi người là một lần thanh trừng và mỗi lần thanh trừng là một lần lòi ra sự thật: thể chế này không thể tự làm sạch, mà chỉ biết dọn xác phe cũ để nhường ghế cho phe mới. Từ “đốt lò” đến “dập lửa” – cuộc chiến chưa có hồi kết.

Lão Lục